Główna teza jaką postawiono w monografii sprowadza się, co podniesiono w tytule pracy, do podjęcia próby omówienia szeregu aspektów polskiej aktywności społeczno-kulturalnej w Kijowie w ostatnich latach caratu, w okresie dwuwładzy w Rosji, okupacji niemieckiej i bolszewickiej miasta oraz podczas sprawowania władzy przez Ukraińców. Usiłowano zatem dokonać oceny liczebności ludności polskiej w Kijowie, jej składu zawodowego, społecznego, następnie zajęto się omówieniem działalności polskich organizacji charytatywnych niosących pomoc przede wszystkim uchodźcom z Królestwa Polskiego i Galicji, a w dalszej kolejności i miejscowym Polakom. W kolejnej części monografii zajęto się rozwojem narodowej oświaty, którego zwieńczenie stanowiło założenie Polskiego Kolegium Ukraińskiego, placówki edukacyjnej o ambicjach akademickich. Nie mniejsze znaczenie posiadał rozwój polskiej prasy i periodyków fachowych będący następstwem polaryzacji politycznej społeczności polskiej, a także funkcjonowania narodowego środowiska naukowego, lekarskiego, pedagogicznego itp., których ambicje sprowadzały się do posiadania pism specjalistycznych i naukowych. Nie omieszkano również zająć się instytucjonalizacją wszelkich aspektów narodowej aktywności oraz działalnością drukarską i biblioteczną, a przede wszystkim teatralną. Niezmiernie istotna dla właściwej oceny podejmowanych przez Polaków przedsięwzięć była praca organizacji młodzieżowych zarówno harcerskiej, jak i gimnazjalnych oraz studenckich.