Wyrka. Utracony wołyński raj

Każdy z nas marzy o tym, żeby wieść dobre i w miare spokojne życie, w miejscu przyjaznym, z dobrymi ludźmi.
Podobne marzenia miała Zosia, która trafia do Wyrki na wołyńszczyźnie, gdzie ma poprowadzić tamtejszą szkołę.
Wyrka no niewielka wioska, gdzie życie toczy się według przemijających pór roku. wybuch II wojny światowej zmienia wszystko. To co było zwykłe, znajome i piękne zmienia się w zagrożenie. O ile jakoś zrozumiałe dla mieszkańców wsi jest to, że Niemcy są wrogami, to już kompletnym zaskoczeniem staje się zobaczenie wroga w dobrym do tej pory sąsiedzie.
Wkraczające i mordujące bandy UPA, wśród których są znajomi, sąsiedzi sieją zgrozę i przerażenie.
O ile pierwsze strony książki były spokojne, pełne wzajemnego szacunku, pomocy sąsiedzkiej, okraszone cudownymi opisami tradycji tamtejszych ziem, to kolejne strony przynosiły kolejny wojenny koszmar.
Z drugiej strony jednak nie brakuje tu opisów wzajemnej pomocy w tych bardzo dramatycznych okolicznościach.
Ludzi na których można liczyć nawet w szeregach wrogów.
Niezwykle cenna to lektura, może powinna znaleźc się w kanonie lektur szkolnych, choćby jako dodatkowa, aby pokazać młodym te miejsca i czasy, nieodległe, o których nie wolno zapomnieć.

Wołyń, zaraz obok obozów koncentracyjnych, to temat który zmusza autorów do próby pokazania ówczesnych realiów oraz (miejmy nadzieję) do uchronienia przed zapomnieniem tych dramatycznych wydarzeń. I o ile Auschwitz jest dość popularny, to publikacje Wołyniu już nie. A tu w moje ręce trafia książka Małgorzaty Witko.

Pierwsze na co trzeba zwrócić uwagę, to ogrom ludzi, którzy występują w tej książce. Trochę utrudnia to odbiór historii, musimy mocniej się skupić, by nie pogubić się w ich wzajemych relacjach. I ten początek może wydawać się sielski, spokojny, by nie powiedzieć - nużący, aż do momentu gdzie na pierwszy plan wysuwa się bestialstwo UPA. A to okrucieństwo nie zna granic. Autorka niczego nie ugładza, nie łagodzi, a wręcz z ogromną surowością pokazuje prawdziwe wydarzenia.

Powieść jest utrzymana w formie wspomnień mieszkańców Wyrki i okolic. To świadectwo osób ocalałych z rzezi. Bez upiększaczy, bez zbędnego patosu przedstawia prawdę, o której nie wolno zapomnieć.