Wykładnia rozszerzająca

Fragment: Nie będę zatem w niniejszym rozdziale rozważał problemów pojęciowych, zagadnienia pragmatycznego i apragmatycznego rozumienia wykładni, pojęć wykładni sensu stricto, sensu largo i largissimo sensu oraz związanego z nimi pojęcia rozumienia i zrozumienia. Poza zakresem rozważań pozostaną także takie kwestie, jak relacja pojęcia wykładni i pojęcia interpretacji czy analiza poszczególnych rodzajów wykładni. W tych wszystkich kwestiach odsyłam czytelnika do bardzo bogatej literatury, która w tym miejscu może zostać jedynie zasygnalizowana2. W dwóch przypadkach zamierzam jednakże odstąpić od tego założenia. Pierwszy z nich dotyczy rekonstrukcji tradycyjnego, prawniczego rozumienia poszczególnych rodzajów wykładni ze względu na wynik, czyli wykładni literalnej, rozszerzającej i zwężającej. Drugi przypadek, w moim mniemaniu istotniejszy, dotyczy rozmaitych aspektów w jakich analizowane są rodzaje wykładni oraz samo pojęcie wykładni prawa. Tomasz Spyra trafnie określa te aspekty postrzegania wykładni mianem perspektyw postrzegania wykładni. Większość spornych zagadnień teorii prawa oraz praktyki prawniczej dotyczy problematyki wykładni prawa. Teoretyczne ujęcia interpretacji prawniczej formułowane w polskiej teorii prawa charakteryzują się pogłębioną refleksją filozoficzną nad kulturowym paradygmatem interpretacyjnym. Świadczy o tym chociażby to, że odwołują się do różnych koncepcji znaczenia. Istotne są zwłaszcza konsekwencje akceptacji określonej koncepcji znaczenia dla ujęcia interpretacji prawniczej. Z drugiej strony wszystkie koncepcje wykładni konstruowane w nurcie analitycznym aspirują do ujęcia operatywnej interpretacji praktycznej. Zbadanie, w jakim zakresie poszczególne koncepcje udanie realizują te aspiracje, stanowi główny motyw pracy. Wykładnia rozszerzająca tradycyjnie występuje w kulturowym paradygmacie interpretacyjnym. Stąd też realizacja zamiaru badawczego polega właśnie na przeprowadzeniu swoistego testu koncepcji wykładni prawa przez wykładnię rozszerzającą. Istotą tego testu jest zbadanie możliwości ujęcia wykładni rozszerzającej w poszczególnych koncepcjach wykładni prawa i adekwatności siatki pojęciowej tych koncepcji do ujęcia wykładni rozszerzającej.