Współpraca celna Unii Europejskiej na podstawie Traktatu z Maastricht była elementem współpracy w ramach III filara. Należała więc do współpracy międzyrządowej. Na podstawie traktatów z Amsterdamu i Nicei nabrała cech współpracy ponadnarodowej. Postanowieniami Traktatu lizbońskiego współpraca celna włączona jest do przepisów o rynku wewnętrznym, zgodnie z którymi współpraca celna to współpraca służb celnych państw członkowskich na rzecz ograniczania przemieszczania przez granice zewnętrzne Unii oraz granice między państwami członkowskimi towarów (także osób), których obrót podlega szczególnym rygorom. Służbom celnym przyznano uprawnienia policyjne. Rozwiązania wprowadzane przez Unię Europejską (m. in. międzynarodowe standardy współpracy służb celnych) są przyjmowane przez światową Organizację Celną. Nie tylko w Polsce brak opracowań na temat współpracy celnej Unii Europejskiej. W dostępnych publikacjach współpraca celna jest traktowana jako element III filara. Autorzy jedynie wspominają o tym problemie w publikacjach dotyczących współpracy policyjnej w Unii. W książce "Wspólpraca celna w Unii Europejskiej" autor korzystał prawie wyłącznie z aktów prawnych publikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.