Uciekinier przecina swój ślad

Nie sądź, że jesteś kimś.
Nie sądź, że nam dorównujesz.
Nie sądź, że jesteś mądrzejszy od nas.
Nie wyobrażaj sobie, że jesteś lepszy od nas.
Nie sądź, że wiesz więcej niż my.
Nie sądź, że jesteś kimś więcej niż my.
Nie sądź, że się do czegoś nadajesz.
Nie wolno ci się z nas śmiać.
Nie sądź, że komuś na tobie zależy.
Nie sądź, że możesz nas czegoś nauczyć.

Prawo Jante jest sercem małej duńskiej miejscowości. Nieustannie pompuje dziesięć przykazań, by dożylnie wbić się w kolejne pokolenia dorastające w jego społeczności. Tu nikt nie ma możliwości się podnieść. Na dnie wszyscy są równi, ale wszystkim wydaje się, że inni są więksi. Za pomocą prawa Jante ludzie dewastują nawzajem swoje szanse, a sami blefują, że są ponad wszystkich, choć sami w to nie wierzą. Jante jest obecne w każdej relacji, słowie, a nawet w spojrzeniu. I właśnie w Jante Espen Anekke szuka odpowiedzi na nurtujące go pytanie. W wieku siedemnastu lat zamordował Johna Wakefielda. Kolejne siedemnaście lat poświęcił na rozpamiętywanie popełnionej zbrodni. Wraca myślami do Jante, gdzie wychował się pomiędzy sprzecznościami surowego prawa, aby dociec, co tak naprawdę skłoniło go do morderstwa.

Ciężko polecić dzieło Aksela Sandemose. Brak przywiązania do chronologii, powolne tempo i niewygodna tematyka, która bardziej uwiera, niż daje przyjemność, zdecydowanie działają na niekorzyść książki. Rozumiem opinie czytelników, w których nie brakuje zarzutów, że histo...