Nauka patrzenia na zjawiska rozwojowe z perspektywy różnych teorii, czyli wyjaśnień, których prawdziwość sprawdzono w badaniach naukowych, to przygoda i wyzwanie. Podręcznik Teorie rozwoju człowieka uczy otwartości umysłu, refleksji, umiejętności zdystansowania się wobec prostych i szybkich wyjaśnień, poszukiwania rzetelnych źródeł wiedzy i dostrzegania rozwiązań praktycznych problemów dzięki świadomemu analizowaniu złożonych ludzkich zachowań.
W trzech częściach książki autorzy kompleksowo omawiają:
- Teorie, które akcentują rolę czynników biologicznych w rozwoju człowieka (teorie: ewolucyjna, psychoanalityczna i poznawcza)
- Teorie, które podkreślają rolę czynników środowiskowych w rozwoju człowieka (teorie: uczenia się, ról społecznych, rozwoju w biegu życia oraz sprawiedliwości społecznej)
- Teorie podkreślające interakcję między jednostką a środowiskiem (teorie: psychospołeczna, kulturowo-historyczna, bioekologiczna oraz teoria systemów dynamicznych)
Barara i Philip Newmanowie nie tylko przedstawiają teorie rozwoju, lecz także porównują je ze sobą, pokazują kontekst historyczny i kulturowy, w którym powstały i nadal powstają, wskazują ich zalety i wady, pytają, jak wykorzystać wiedzę naukową w praktyce i jak zgodnie z każdą z koncepcji interpretować studia przypadków. Nie budują w czytelniku przekonania, że nauka jest „wiedzą oświeconą”, przeciwnie – pozwalają dostrzec jej kumulatywny charakter i metodologiczny rygor, który nakazuje sprawdzać prawdziwość tez różnych teorii i otwierać się na nowe odkrycia. Głównym celem tej książki jest wspieranie krytycznego myślenia i aktywnego podejścia do uczenia się.