Rozprawa wpisuje się w szeroko rozumiane badania nad relacjami pomiędzy władcą a duchowieństwem. Jej celem jest przedstawienie stosunków zakonu krzyżackiego z męskimi zakonami mendykanckimi (żebraczymi) w Prusach do 1466 r., tj. z dominikanami, franciszkanami, augustianami-eremitami i karmelitami. Ma na celu ukazanie zarówno ogólnych zasad, którymi kierowali się krzyżacy w analizowanych relacjach, jak też szczegółowe omówienie stosunków z poszczególnymi zakonami żebraczymi. Podczas ich przedstawiania zastosowano narrację, która organizuje materiał w sekwencje chronologiczno-tematyczne. Zaprezentowano przy okazji role i funkcje spełniane przez mendykantów w państwie krzyżackim. Podane w niej wydarzenia w zdecydowanej większości dotyczą stosunków stricte dwustronnych między Zakonem a mendykantami. W przypadku braci kaznodziejów na wzajemne związki miały też wpływ relacje krzyżaków z miejscowymi biskupami, którzy wywodzili się z zakonu dominikańskiego. Dlatego je również poddano analizie i włączono w obszar zainteresowań. Zakres chronologiczny pracy obejmuje okres od zawiązania się owych stosunków do 1466 r., tj. zakończenia wojny trzynastoletniej. Za przyjęciem tego wydarzenia jako cezury końcowej przemawiała zasadnicza zmiana sytuacji, która wówczas nastąpiła. W jej wyniku dotychczasowe państwo krzyżackie przestało istnieć, zaś większość pruskich klasztorów mendykanckich przeszła pod panowanie Królestwa Polskiego.