Co do zawartości, tytuł właściwie informuje potencjalnego czytelnika w sposób całkowicie wystarczający – książka zawiera częściową biografię Józefa Stalina, obejmującą wczesne i późniejsze dzieciństwo, okres dorastania i wreszcie lata do objęcia przez niego funkcji w nowym rządzie w 1917 roku. Ciąg dalszy biografii znaleźć można we wcześniejszej książce tegoż autora pod tytułem „Stalin. Dwór Czerwonego Cara”.
Autor przekonuje w swojej książce, że wizerunek Stalina, powszechnie znany w Europie i na Świecie, jest w rzeczywistości dziełem jednego tylko człowieka – Trockiego. Zważywszy na fakt, że Lew Trocki był największym wrogiem Stalina, trudno zakładać, żeby mówił i pisał o swoim przeciwniku i prześladowcy obiektywnie.
Według Montefiore Stalin był postacią wyjątkową i, oczywiście na swój sposób, osobowością wybitną.
„Stalin – młode lata despoty” to dokumentalna, z pokaźną bibliografią, przypisami i zdjęciami, opowieść o młodym Stalinie, jego czasach, o carskiej Rosji, o rewolucji, o ruchu robotniczym, o rewolucjonistach.
W książce przedstawiono bez żadnych niedomówień sposoby finansowania działalności rewolucyjnej w carskiej Rosji, które w dużej mierze opierały się na wymuszeniach, fałszowaniu pieniędzy, napadach na banki, piractwie morskim i rzecznym, ściąganiu haraczy w zamian za tzw. „ochronę”, kidnapingu itp. Jako, że tego typu działania nie wystarczały, więc…
„Wielu bogaczy i przedstawicieli wolnych zawodów chętnie finansowało...