Zagadnienia socjalizacji i kształtowania się tożsamości są przedmiotem stałych zainteresowań pedagogów, a także przedstawicieli innych dyscyplin nauk humanistycznych i społecznych. Zagadnienia te mają szczególny wymiar i znaczenie w społecznościach wielokulturowych, wielonarodowych, zróżnicowanych etnicznie czy wyznaniowo. Społeczności takie są współcześnie - w warunkach nasilonych migracji ludności - niemal wszędzie, nadal jednak obszarami, na których występuje stosunkowo największe zróżnicowanie kultury pozostają regiony pograniczne państw i narodów. Takim obszarem jest pogranicze polsko-czeskie. I właśnie sprawom socjalizacji i kształtowania się tożsamości (przede wszystkim socjalizacji i tożsamości dzieci i młodzieży) na tym pograniczu poświęcone są studia pedagogiczno-socjologiczne, rozprawy i komunikaty z badań składające się na niniejszy tom.