Zbiór poświęcony dziejom Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a zwłaszcza problematyce złożoności państwa szlacheckiego ? współistnienia w jego obrębie wielu nacji, kultur i wyznań. Otwarcie archiwów na terenie Białorusi, Litwy, Łotwy, Ukrainy i Rosji pozwoliło historykom na dotarcie do nowych źródeł, niedostępnych dla badaczy epoki staropolskiej do lat 90. XX w. Tom jest efektem współpracy historyków, prawników i filologów, którzy podjęli tematykę prawno-administracyjną, wyznaniową, społeczną, a także dotyczącą kultury i wojskowości.