Od początku XVI wieku Polska wchodzi w okres swojego największego rozkwitu i razem z Litwą – jako Rzeczpospolita Obojga Narodów – staje się mocarstwem w tej części Europy. Potencjał militarny i inicjatywy w gospodarce stanowią o sile państwa, z którym liczą się największe potęgi kontynentu z Habsburgami na czele. Kraj tętni życiem, powstają nowe miasta, wielu cudzoziemców osiedla się w Polsce, kwitnie kultura artystyczna, a Polacy są obecni na zachodnioeuropejskich uniwersytetach. Pojawia się też rodzimy styl w kulturze i obyczajach – sarmatyzm – będący oryginalną kompilacją tradycji Wschodu i Zachodu. Niestety, po wielu wyniszczających wojnach dochodzi na przełomie XVII i XVIII wieku do rujnującego państwo kryzysu. Ogromne zniszczenia, brak zmian ustrojowych i coraz większa samowola magnaterii doprowadzają do upadku prestiżu kraju na arenie międzynarodowej.
Biednieją miasta, chłopstwo spada do poziomu ludności na poły niewolniczej, podupada kultura i poziom przeciętnego życia. Dopiero ożywienie czasów stanisławowskich przynosi próby reform i nowe otwarcie ku budowie nowoczesnego kraju. Jest już jednak za późno: agresja sąsiadów doprowadza do unicestwienia państwa, chociaż świadomość własnej wartości i istnienia narodu będzie stanowiła zalążek walk o niepodległość w kolejnych epokach.
Jerzy Topolski wybitny polski historyk, autor kilkudziesięciu cenionych książek, ukazuje nie tylko Rzeczpospolitą na tle meandrów europejskiej polityki, ale także wprowadza w świat gospodarki, przemian w kulturze i obyczajach, nie stroniąc od ciekawostek i nieznanych faktów. Rzeczpospolita Obojga Narodów jest panoramą historii Polski w trzech wiekach jej wielkości, upadku i próbach naprawy.