Psy szczekają

Ten zbiór opowiadań pochodzi z późnego etapu drogi pisarskiej Trumana Capote&39;a (właściwe nazwisko: Streckfus Parsons, 1924-1948), kiedy ten wybitny pisarz amerykański miał już za sobą zarówno pełne poezji powieści psychologiczne Inne głosy, inne ściany (1984) i Harfa traw (1951), jak też przewrotną powieść obyczajową śniadanie u Tiffany&39;ego (1958), a również surową w wyrazie artystycznym powieść dokumentalną Z zimną krwią (1966). Wydany w roku 1973 tom zawiera utwory, w których odciskają się wyraźnym znamieniem wszystkie, tak niezwykle różnorodne, doświadczenia artystyczne autora. Anegdoty fabularne, zebrane w toku wielu lat wnikliwego studiowania ludzkich zachowań i reakcji, obyczajów właściwych różnym środowiskom i nastrojów dla tych środowisk charakterystycznych, stają się w tych opowiadaniach - mistrzowsko skomponowanych, skreślonych piórem nieomylnym i wyrobionym - pretekstem do dyskretnego, ale wyrazistego wyrażania autorskich zadziwień i zauroczeń, a także zasmucenia i zgorszenia różnymi poczynaniami ludzi, do powściągliwego, ale nie ulegającego etycznym kompromisom formułowania pisarskich osądów i wniosków. Podobnie jak w tomie Muzyka dla kameleonów, w zbiorze Psy szczekają znalazły się utwory, które nie osiągają może tych szczytów artystycznej maestrii, jak dzieła tworzone przez Capote&39;a w okresie najpełniejszego rozkwitu jego talentu, ale krytyka amerykańska słusznie uważa je za owoce ostatniej fazy jego pisarskiej dojrzałości, za rodzaj swoistej konkluzji zamykającej burzliwe, niekonwencjonalne, a nieraz wręcz prowokacyjnie przewrotne poszukiwania pisarskie.