Pożegnania

Dygata czytałam w ogólniaku. „Pożegnania” też. W pamięci został mi fakt, że wówczas autora ustawiłam na najwyższej półce. Obok Iwaszkiewicza… Że cytatami z „Pożegnania” jeszcze długo okraszałam moje pisemne wypowiedzi…

Zaczęłam czytać. I… niesamowite uczucie: jak podczas spotkania kogoś dawno niewidzianego, a niegdyś niezwykle bliskiego. Piękne zanurzenie się w języku. Poddanie się niespiesznemu rytmowi opowieści. Gra nastrojem. I poczucie, że miałam niezwykłe czytelnicze szczęście zaczytując się w młodości taką literaturą…

Na podstawie tej książki w 1958 r. powstał film w reżyserii Wojciecha Hasa, z Marią Wachowiak i Tadeuszem Janczarem w rolach głównych. W 1959 r. film zdobył nagrodę FIPRESCI Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Locarno dla reżysera. Z tego filmu pochodzi piosenka "Pamiętasz, była jesień" w wykonaniu Sławy Przybylskiej.

To książka o przemijaniu. I kolejnych pożegnaniach. Dzieciństwa, chwil, uczuć, ludzi, świata. Akcja książki rozpoczyna się w roku wybuchu II wojny światowej, a kończy w roku jej zakończenia. Bohaterem jest Paweł, niedoszły student, pełen niezgody na sztuczność panującą w świecie, jego formy zewnętrzne, konwenanse, niesprawiedliwość: „Od dawna już żyłem w niezgodzie z otoczeniem. Miałem wstręt do szablonów i schematów wzajemnego obcowania ludzi ze sobą, prześladował mnie ustawiczny odruch korygowania na własną rękę wszystkiego, co wydawało mi się w życiu niesłuszne, fałszywe i niesprawiedliwe”. Typ samotnego utrac...