Przedstawienie stosunków polsko-białoruskich w latach 1939-1940 na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej okupowanych przez ZSRR. Chodzi przy tym o przedstawienie relacji pomiędzy Polakami a Białorusinami na szczeblu lokalnym, a więc wsi, gminy czy powiatu. Specyfika stosunków polsko-białoruskich polegała na tym, że podziały narodowościowe nakładały się tutaj na podziały społeczne. Tak więc zamożność i bieda - zwłaszcza w relacjach pomiędzy ziemiaństwem a chłopami - często pokrywały się tam z przynależnością narodowościową: polską lub białoruską. Rządy sowieckie przyniosły radykalną zmianę w położeniu ludności polskiej i białoruskiej, niejako odwracając - szczególnie w pierwszym okresie - ich dotychczasowe role. Warunkowało to odmienną ocenę polityki sowieckiej w środowiskach polskich i białoruskich. Jednym z najważniejszych pytań, jakie postawił Autor, było zagadnienie stosunku Białorusinów do państwowości polskiej, jak również do tych Polaków, którzy byli ze strukturami tego państwa związani lub utożsamiani przez otoczenie i władze sowieckie.