O ile stosowanie podstępu w trakcie czynności operacyjno-rozpoznawczych nie budzi większego sprzeciwu. to jego użycie w procesie karnym wywołuje u wielu osób - jeżeli nie sprzeciw - to na pewno mieszane uczucia. Podobne odczucia towarzyszą ocenie wartości dowodów uzyskanych przy zastosowaniu podstępu. Można jednak odnieść wrażenie. że autorzy krytycznych wypowiedzi na pierwszym miejscu stawiają konieczność przestrzegania wielu zasad procesowych. natomiast w mniejszym zakresie zwracają uwagę na względy celowościowe. które nie są i nie mogą być bez znaczenia w pracy organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Wpływ na negatywne nastawienie do stosowania podstępu. miały niewątpliwie przypadki łamania prawa przez niektórych przedstawicieli tych orga-nów w minionych latach. Podniesione względy zadecydowały o podjęciu próby całościowego spojrzenia na funkcjonowanie podstępu w toku czynności karnoprocesowych i operacyjnych. głównie w świetle obowiązujących rozwiązań normatywnych oraz stanu zagrożenia przestępczością w naszym kraju. Z jednej strony praca stanowić będzie próbę syntetycznego spoj-rzenia na pojęcie oraz istotę podstępu. z drugiej natomiast analizę tych rozwiązań ustawowych. w których podstęp ma lub może mieć zastosowanie. Odrębnym zagadnieniem jest ocena wartości uzyskanego przy jego pomocy materiału dowodowego i możliwość wykorzystania go w postępowaniu karnym. Ma to szczególne znaczenie nie tylko dla nauki procesu karnego. ale przede wszystkim dla praktyki wymiaru sprawiedliwości.