Niniejsza praca jest próbą umiejscowienia w konwencji teoretycznej konkretnego problemu pedagogicznego, a mianowicie specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci w młodszym wieku szkolnym. Uzyskanie powodzenia w opanowaniu tych umiejętności uzależnione jest od wielu czynników. W teorii nauczania przyjęto termin na określenie wskaźnika potencjalnych zdolności dziecka koniecznych do uzyskania co najmniej standardowego poziomu wymagań edukacyjnych. Sprostanie obowiązkom szkolnym wymaga więc od ucznia odpowiedniego poziomu umysłowego, fizycznego, emocjonalnego i społecznego. W psychologii rozwojowej opisuje sie przypadki osób rozwijających się nieharmonijnie. Jednakże różnice indywidualne między uczniami są znaczne. Dysharmonie rozwojowe, jak przyspieszanie jednych a opóźnienie innych sfer, a tu parcjalne, fragmentaryczne deficyty, dotyczące kilku bądź jednej funkcji, czy warunki środowiskowe, a tu szczególnie warunki rodzinne bądź jakość procesu kształcenia szkolnego, mogą stanowić obiektywne przeszkody w realizacji tych procesów. W niniejszej pracy zaprezentowano w miarę całościowy opis pedagogicznego postępowania diagnostycznego.