Niniejsza publikacja to zbiór drobniejszych tekstów, jakie powstały w ciągu pół wieku twórczej pracy Profesora Piotra S. Wandycza. Najdawniejszy z nich ogłoszony został w 1957 r., najpóźniejsze w 2006 r. Teksty poświęcone są przede wszystkim historii Polski, a także Europy Środkowo-Wschodniej. Nie ograniczają się do historii politycznej; znajdują się wśród nich także takie, które mają charakter ogólniejszej refleksji nad dziejami. Zebranie w jednym tomie tekstów rozproszonych po różnych czasopismach w pewnym sensie wskrzesza je, umożliwiając znacznie łatwiejsze do nich dotarcie. Gdy zaś są to artykuły sygnowane nazwiskiem tak znakomitym jak w tym wypadku, znaczenie to jest tym większe. Chociaż skromniejsze rozmiarami, są to z reguły teksty ważne, może nieraz nawet ważniejsze od książek, gdy stawało przed autorem zadanie szczególnie wyrazistego wyartykułowania pewnych tez i przeprowadzenia zwięzłego, a przekonującego wywodu. Ta umiejętność Profesora Wandycza znana jest i uznawana w świecie historyków. Jasność Jego wykładu niewielu ma sobie równych.