Neoliberalizm jest schizofrenią społeczeństwa

NEOLIBERALIZM JEST SCHIZOFRENIĄ SPOŁECZEŃSTWA STRESZCZENIE Książka „Neoliberalizm i schizofrenia” sytuuje się w ramach filozofii politycznej. Zawiera propozycję utworzenia w obszarze tej dyscypliny nowej subdyscypliny, której nadaję miano „Psychiatrii politycznej”. Jej istotą jest doszukiwanie się analogii pomiędzy poziomem indywidualnym (psychiatrycznym) i poziomem kolektywnym (politycznym, w szerokim rozumieniu tego słowa, odnoszącym się także do polityki ekonomicznej). Dla właściwego odczytania, na czym polega przyjęta przeze mnie metodologia, niesłychanie ważne jest zrozumienie, iż w rezultacie jej zastosowania owe analogie nie mają być – jak ma to miejsce w dyskursie potocznym i medialnym – chaotyczne i powierzchowne, lecz systematyczne i pogłębione. Biorąc pod uwagę rosnącą częstotliwość, z jaką analogie te pojawiają się w różnych dyskursach, można powiedzieć, że obecna rzeczywistość niejako wymusza posługiwanie się nimi. Skoro tak, to warto poddać rygorystycznemu badaniu źródła tego stanu rzeczy. Moja książka nie obejmuje całości problematyki z zakresu psychiatrii politycznej, a jedynie tę jej część, którą można określić jako „Krytyczną psychiatrię polityczną”. W tej ostatniej chodzi tylko o jedną, jak mi się wydaje, najbardziej aktualną analogię omawianego typu, a mianowicie dotyczącą schizofrenii i neoliberalizmu. Myśl, że analogia ta zachodzi, nie jest wyłącznie moją intuicją, lecz występuje także u niektórych innych autorów, aczkolwiek, o ile mi wiadomo, nigdy nie doczekała się wszechstronnego potraktowania. Ponadto, co jeszcze bardziej symptomatyczne, skrywa się ona nagminnie w wielu wypowiedziach dotyczących neoliberalizmu. Zadanie, jakie postawiłem sobie w omawianej książce, rozwiązuję w trzech modułach. W pierwszym koncentruję moje rozważania na szczegółowej charakterystyce neoliberalizmu, natomiast dociekania poświęcone analogiom tego systemu ze schizofrenią umiejscowione są w tle wywodu. W drugim module porządek jest odwrotny. Analizuję w nim drobiazgowo wybrane teorie psychiatryczne i filozoficzne dotyczące schizofrenii pod kątem odniesienia ich do polityki. Wreszcie, w trzecim module, w oparciu o rozważania przeprowadzone z obu tych punktów widzenia, staram się wyprowadzić wnioski dla współczesnej polityki, w tym zwłaszcza dla polityki lewicowej. Książka może okazać się atrakcyjna nie tylko ze względu na swoje główne tezy oraz ich implikacje, lecz także dlatego, że zawiera omówienie wielu nie przetłumaczonych dotąd na język polski teorii, zwłaszcza antypsychiatrycznych. Mam nadzieję, że będą z niej mogli skorzystać zarówno czytelnicy zainteresowani polityką, jak psychologią oraz psychiatrią.

Spis treści Wprowadzenie: Harakiri Wstęp Rozdział 1: Współczesny stan wiedzy Rozdział 2: Założenia Rozdział 3: Główna teza rozprawy Rozdział 4: Rozwinięcie głównej tezy Rozdział 5: Wygrani i przegrani: ujęcie ogólne 5.1:Faktyczność i naturalność 5.2 Absolutność i relatywność Rozdział 6: Otwartość i zamkniętość Rozdział 7: Społeczne podziały w neoliberalizmie Rozdział 8: Polityczny schizofrenik Rozdział 9: Charakterystyka neoliberalizmu Rozdział 10: Historia neoliberalizmu 10.1 Teoria 10.2 Praktyka Rozdział 11: Ideologie neoliberalne 11.1 Libertarianizm 11.2 Postmodernizm 11.3 Neokonserwatyzm Rozdział 12: Symptomatologia 12.1 Autystyczny totalitaryzm 12.2 Rodzaje politycznego autyzmu 12.3 Autystyczna dezorganizacja 12.4 Ideologiczne implikacje autyzmu Rozdział 13: Etiologia i patogeneza neoliberalizmu 13.1 Aspekty „ontologiczne” 13.2 Dialektyka neoliberalnej egzystencji 13.3 Ludzie-substancje i ludzie-relacje Rozdział 14: Dynamika otwierania się i zamykania 14.1 Wielkie zamknięcie i małe otwarcie 14.2 Małe zamknięcie i wielkie otwarcie Zakończenie: Paranoja kontra schizofrenia Bibliografia