Nas, Polaków, nie ma kto bronić

Druga połowa lat trzydziestych XX w. w Związku Sowieckim to okres, kiedy reżim sowiecki przeprowadził szereg antypolskich akcji. W latach 1935–1936 miały miejsce deportacje ludności polskiej, zamieszkałej na Ukrainie i Białorusi, z graniczących z Polską obwodów, na wschód Ukrainy lub w głąb ZSRS – do Kazachstanu albo Syberię. Kulminacją antypolskiej polityki była operacja polska (antypolska) NKWD z lat 1937–1938, w wyniku której represjonowano ponad 144 tys. osób, z czego 111 tys. zostało rozstrzelanych. Zebrane dokumenty dają odpowiedź na pytanie jaką wiedzę polska służba dyplomatyczno-konsularna i wywiad wojskowy miały w sprawie sytuacji mniejszości polskiej w okresie bezprecedensowych represji reżimu z lat 1935–1938; jaki był stosunek rządu RP do Polaków w ZSRS; jak zachowywali się przedstawiciele Drugiej Rzeczypospolitej na terenie sowieckim w obliczu prześladowania Polaków; jak Polacy w ZSRS postrzegali stosunek do nich ze strony Warszawy.