Książkę otwiera studium głównych systemów regulacji prawnej nabycia własności rzeczy ruchomej a non domino, dokonane na tle ich historycznego rozwoju. Następnie przedstawiono szczególne regulacje dotyczące nabywania własności dóbr kultury, obowiązujące w wybranych państwach, a także akty prawne prowadzące do ich harmonizacji w skali międzynarodowej. Wnioski wyciągnięte z tych rozważań oraz przeprowadzona następnie analiza krytyczna prawa i praktyki polskiej pozwoliły na sformułowanie postulatów de lege ferenda. Stanowią one oryginalną propozycję całościowego ujęcia ochrony naszego ruchomego dziedzictwa kulturowego. Zakłada ona m.in. wyłączenie z obrotu zbiorów państwowych oraz przyznanie specjalnego statusu prawnego zbiorom publicznym nie stanowiącym własności państwowej, przy czym postulaty te dotyczyłyby nie tylko zbiorów muzealnych, ale także zbiorów archiwalnych i bibliotecznych. Praca zawiera także sugestie dotyczące nowego uregulowania prawnego kwestii znalezisk i wykopalisk archeologicznych.