Rozprawa jest oryginalnym i nowatorskim ujęciem bardzo złożonej ewolucji obszarów paraglacjalnych kształtowanych we współczesnych warunkach globalnych zmian środowiskowych. Przedstawiono w niej wyniki badań geoekosystemów oaz popularnych w sąsiedztwie Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Szetlandach Południowych. Autor analizuje procesy geomorfologiczne zachodzące na obszarach paraglacjalnych na podstawie uwarunkowań klimatycznych i hydrologicznych. Analizę opiera na założeniu, że efektywność oazowego systemu mobilności materii jest funkcją aktywności geomorfologicznej subarktycznych zlewni zlodowaconych i niezlodowaconych, dla których wykonano unikalną serię monitoringowych badań hydrologicznych i hydrochemicznych. Recesja lodowców, powodująca rozszerzenie się obszarów wolnych od lodu i generująca przemiany form powierzchni ziemi, zmiany pokrycia terenu, redepozycje pokryw sedymentacyjnych, zmiany obiegu wody i materii mineralnej, a wreszcie przekształcenie krajobrazów w lodozlewni Zatoki Admiralicji - stały sie inspiracją do sformułowania i rozwinięcia koncepcji geosukcesji oraz jej teoretycznego i aplikacyjnego uzasadnienia.