Monografia niniejsza jest prezentacją dziejów Polaków zamieszkujących wschodnią Białoruś, a w szczególności Mińsk, w latach 1905-1918. Przedstawia przemiany zachodzące w różnych dziedzinach ich życia, w tym i świadomości, wywołanych nasilającymi się procesami narodowotwórczymi, rozbijającymi dotychczasowe powiązania społeczne. Zapoznaje czytelnika z sytuacją, w której przyszło żyć i pracować Polakom białoruskim oraz pozwala lepiej zrozumieć czynniki decydujące o ich sukcesach i porażkach. Praca jest też próbą odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu Polacy potrafili wykorzystać możliwości wynikające z demokratyzacji życia w imperium rosyjskim, która niosła ze sobą nadzieję na poprawę ich losów, ale jednocześnie budziła niepokój o przyszłość.