Niniejsza książka jest wynikiem wieloletnich badań zasobów Archiwum Akt Nowych, Archiwum Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego, Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, archiwów państwowych w Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim, Tomaszowie Mazowieckim, Łowiczu i Otwocku. Ukazuje wybrane zagadnienia z historii powojennego szkolnictwa nauczycielskiego w ówczesnych uwarunkowaniach społeczno-politycznych.