Cytaty z książki "Kontrrewolucja. Eseje i szkice"

“Tak samo jak wiara i rozum spotykały się w określeniu Boga, tak też łączyły się w opisie człowieka. Dla żadnego nieomal z Ojców Kościoła i ich późniejszych następców nie ulegało wątpliwości, że tym, co w człowieku najdoskonalsze, jest rozum. To on miał władać uczuciami, nadawać im kierunek i znaczenie. Wola i rozumne pożądanie, nie tłumiły uczuć – panowały nad nimi. ”

“Tak samo jak wiara i rozum spotykały się w określeniu Boga, tak też łączyły się w opisie człowieka. Dla żadnego nieomal z Ojców Kościoła i ich późniejszych następców nie ulegało wątpliwości, że tym, co w człowieku najdoskonalsze, jest rozum. To on miał władać uczuciami, nadawać im kierunek i znaczenie. Wola i rozumne pożądanie, nie tłumiły uczuć – panowały nad nimi. ”

“Dla starożytnych i ich następców to nie uczucia i namiętności otwierały świat, ale rozum. One nam świat zamykały czyniły nasze doświadczenie ograniczonym i zależnym.”

“Nigdy nie zwracamy się ku teraźniejszości… Niech każdy sprawdzi swe myśli: zobaczy, że wszystkie one zajmują się albo przeszłością, albo przyszłością. Tak więc nie żyjemy nigdy, tylko zawsze mamy nadzieję na życie. Zawsze przygotowujemy się na bycie szczęśliwymi i tak nie możemy uniknąć tego, że nigdy nimi nie jesteśmy. /Pascal/”

“Tu cię mam – słyszę w sobie głos buntownika – znajdujesz, bo szukasz! Nie: znajduję, bo jest! I nie dlatego mówię o Bogu i wieczności, że ich pragnę, ale pragnę ich, bo są. I dlatego, że są, nie mogę spocząć, nim do nich dotrę. ”

“Można więc powiedzieć, religia żyje tak długo, jak posiada suwerenną moc zmieniania, jak nie jest zapisem raz na zawsze danych obrzędów, ale przez każde pokolenie może być odkrywana na nowo. Tylko że nie może być zgody na dowolność. Bo nie mniej prawdziwe są inne słowa: religia żyje tak długo, jak długo zachowuje suwerenną moc wybierania i przyjmowania z tego, co jej dają kultura i epoka, w której żyje. ”

“Kościół bowiem nie jest po to, aby być Prometeuszem, aby wobec Boga reprezentować interesy ludzi, ale by wobec ludzi głosić Boga, który pozwala im do siebie dotrzeć.”

“Wolność musi pociągać za sobą możliwość zła. Dobro moralne zakłada wolną osobę. Innymi słowy: Bóg mógł stworzyć automaty, które zawsze wykonują dobro. Byłyby to jednak zwierzęta, które nie mają rozumu. (…) Dobro przejawia się w działaniu. A to musi być świadome, musi być wybrane. Musi być poprzedzone namysłem. Wszystko to razem należy do istoty racjonalności. (…)Powiedzieć tyle, to stwierdzić, że byt rozumny, który ma czynić dobro moralne, może dokonywać czynów niegodziwych”