Henckel von Donnersmarckowie. Kariera i fortuna rodu

Od autora (fragment) W ostatnich latach spojrzenie na ród Henckel von Donnersmarcków jednak się zmienia. Przykładem tego może być wiele arykułów opublikowanych w periodykach wydawanych przez Oficynę "Monos" (np. Kronika Bytomska), czy wydawnictwo "Rococo" (np. Radzińczanin). Artykuły te opisują jednak tylko dzieje pojedynczych postaci lub zarys całości dziejów rodu. Nie bez pominięcia jest też fakt, iż srebrna róża z rodowego herbu Henckel von Donnersmarcków znalazła się w herbie przywróconego powiatu tarnogórskiego. Znaczenie rodu dla historii nie tylko regionu jest ogromne. Informacje o różnych jego przedstawicielach można znaleźć w wydawnictwach polskich, niemieckich, czeskich, słowackich, austriackich itd. Brak naukowego opracowania dziejów Hencklów to poważna luka w historiografii. Bez Hencklów nie da się opowiedzieć dziejów wielu miejscowości i osad, i to nie tylko na Śląsku. Stało się to zachętą do napisania niniejszej monografii. Głównym tematem pracy jest pozycja Henckel von Donnersmarcków, historia pokoleń rodu zdobywających coraz wyższy status społeczny. Dzieje gospodarcze, znaczenie polityczne, kwestie narodowościowe wspomniano o tyle, o ile wiązało się to z głównym tematem książki. Niewiele będzie tutaj o "odwiecznej" rywalizacji Polaków i Niemców, o budowie kopalń lub hut. Głównym wątkiem pracy jest opowieść o karierze bohaterów: od mieszczan na Spiszu po arystokratów, kuzynów monarchów i obywateli Europy. Jest to pierwsza próba całościowego ujęcia dziejów rodu Henckel von Donnersmarck. Od najdawniejszych wzmianek z przełomu XIV i XV w. do czasów obecnych (tj. okres ok. 600 lat). Wydarzenia opisywane w tej pracy toczyły się na ogromnym obszarze Europy, od Francji na zachodzie po Litwę na wschodzie, od Kopenhagi na północy po Padwę na południu Europy. Epizodycznie wspomniano o obecności Hencklów i na innych kontynentach (Hans 2. hr. von Henckel-Gaschin po 1945 r. przebywał w Brazylii, a Maksymilian z saskiej linii rodu mieszkał w Stanach Zjednoczonych). Najdłużej mieszkali na Górnym Śląsku. Dlatego większość pracy dotyczy dziejów tego regionu, oczywiście widzianych poprzez udział w nich Hencklów.