„DZIEJE BEZ DZIEJÓW. Teoria wewnętrznego rozwoju Polski” – to fundamentalna praca Jana Stachniuka (wydana w Warszawie 1939 roku). Zawiera ona nie tylko jego poglądy na „paradoksalnie bezdziejowe” dzieje Polski, ale i “próbę wykrycia sił sprawczych, leżących u podstaw przeżywanej epoki. Stąd podtytuł książki: „Teoria rozwoju wewnętrznego Polski”. Jak sam autor przyznaje, „Dzieje bez dziejów” zrodziły się z postawy buntu wobec dziejów, którym brak znamion wielkości.Praca ta jest szeroko zakrojoną próbą uchwycenia w zwarty system myślowy rozlicznych powikłań, składających się na całość naszego życia zbiorowego w latach 1600-1950.