Anna Babicka-Wirkus, Monika Jaworska-Witkowska, Dariusz Kubinowski
O genezie, funkcji i szansach debat wokół nowego czytania tradycji pedagogicznej. Wprowadzenie
Część I
OTWARCIE PERSPEKTYWY
Tadeusz Lewowicki
Profesor Bogdan Nawroczyński
Esej o zapominanym Pedagogu i inspiracjach płynących z Jego działalności i prac
Krzysztof Jakubiak
O stanie i różnorodności polskiej myśli pedagogicznej oraz jej twórcach z przełomu XIX i XX wieku
Krzysztof Maliszewski
Rekolekcje polskiej myśli pedagogicznej
Wprowadzenie do lektury archiwaliów głównych Bogdana Nawroczyńskiego
(Nowa) książka
Intencje interpretacyjne
Intentio auctoris
Intentio lectoris
Intentio operis
Archiwum, czyli rekolekcje
Część II
DEBATA
Zbigniew Kwieciński
Bezcenny dar. Zdziwienia i pytania po lekturze Bogdana Nawroczyńskiego Oddechu myśli. Archiwaliów głównych
Bogusław Śliwerski
Długo oczekiwany zbiór tekstów i dokumentów Bogdana Nawroczyńskiego
Agnieszka Cybal-Michalska
Oddech myśli jako uobecnianie przeszłości
Małgorzata Przanowska
Nawroczyński: myślenie oddechem
Światłoczuła dialektyczność wobec tendencji redukcjonistycznych
Dariusz Kubinowski
Podejście badawcze w realizacji projektu naukowego „Bogdan Nawroczyński, Oddech myśli. Archiwalia główne”
Uwagi metodologiczne
Wprowadzenie
Binarność
Synkretyzm
Kontinuum
Emergencja
Zakończenie
Część III
INSPIRACJE
Małgorzata Kaliszewska
Cztery „oddechy myśli” Bogdana Nawroczyńskiego
Impulsy z przeszłości dla przyszłości
Wprowadzenie
Oddech pierwszy. Nauczyciele i mistrzowie w życiu człowieka
Czy są dzisiaj potrzebni?
Oddech drugi. Jaka krytyka naukowa i na jakich warunkach dzisiaj?
Oddech trzeci. Czy Wspomnienia starego pedagoga można nazwać autoetnografią?
Oddech czwarty. Czy można przygotować się do starości?
Podsumowanie
Maria Marta Urlińska
Tradycja i współczesność polskiej szkoły na obczyźnie
Impuls: myśl Bogdana Nawroczyńskiego z historią w tle
Polska mniejszość na wielokulturowej Łotwie
Szkoła polska na Łotwie wobec dylematów tożsamościowych
Splot tożsamościowy: status tradycji w warunkach zmiany
Anna Babicka-Wirkus
(Nie)oczywiste oczywistości, czyli o współwystępowaniu przymusu i swobody w wychowaniu. Refleksje inspirowane pedagogiką Bogdana Nawroczyńskiego
Wprowadzenie
Przymus i swoboda jako równoważnie w wychowaniu
Niejednorodność przymusu i swobody
Dwoista natura roli wychowawcy
Zakończenie
Ryszarda Cierzniewska
Autorytet zniewalany. Refleksje na marginesie
Wspomnień starego pedagoga
Uwagi metodologiczne
Do kogo były skierowane Wspomnienia starego pedagoga?
Autorytet Bogdana Nawroczyńskiego w trzech odsłonach
Autorytet charyzmatyczny
Autorytet kontrolowany
Autorytet poznawczy
Czy można zastosować kategorię trajektorii?
Zamiast zakończenia
Wojciech Kojs
Czas potrzebny na głęboki „oddech myśli”
Wprowadzenie
Podstawowe kategorie analizy organizacji edukacji i zarządzania nią
Struktury i funkcje uczenia się i działania jako źródło istotnych problemów badań nad organizacją edukacji i zarządzaniem nią
Zarządzanie i kierowanie
Kompetencje uniwersalne jako warunki kreowania działań i czynów
Podsumowanie
Klaudia Węc
Pomiędzy czasem logicznym a czasem symbolicznym podmiotowego poczucia wolności
Topologiczny wymiar historii myśli pedagogicznej
Oddech myśli – zamiast wprowadzenia
Przełomy dwoistości i triangulacja jako logika przyczynowości międzypokoleniowych dyskursów pedagogicznych
Pomiędzy hermeneutyką a topologią dyskursu o wychowaniu
Pomiędzy oddechem wolności a myślą zniewolonego podmiotu – język pedagogiki i jego znaczące
Prześniona rewolucja mitu wychowania – indywidualny mit „starego pedagoga”
Podmiot, który mówi, czyli dyskurs sensu i (non)sensu
Część IV
KONFRONTACJE
Marek Rembierz
Lodołamacz… O przełamywaniu krainy lodu i zmaganiu o „oddech myśli”
Łukasz M. Michalski
Anatomia napadu. Powojenne odniesienia do twórczości Bogdana Nawroczyńskiego
Wprowadzenie
Przedpole
Anatomia napadu
Napad 1950
Napad 1953
Paroksyzm (zakończenie)
Janusz Gajda
Inspirujący potencjał „oddechu myśli” Bogdana Nawroczyńskiego a wybór tekstów i komentarze redaktora tomu
Uwagi wstępne
Wspomnienia starego pedagoga
Archiwalia w części trzeciej publikacji jako świadectwo wielkiego zaufania i uznania dla Bogdana Nawroczyńskiego
Refleksje odnośnie do komentarzy Lecha Witkowskiego
Uwagi końcowe
Irena Wojnar
List otwarty z uprzejmą prośbą o opublikowanie w tomie zbiorowym dokumentującym debatę online nad książką Bogdana Nawroczyńskiego
Oddech myśli. Archiwalia główne
Część V
ODPOWIEDŹ
Lech Witkowski
W trosce o status tradycji pedagogicznej. Próba nowego otwarcia
Wprowadzenie
Część I. O genezie i znaczeniu idei „oddechu myśli”
Część II. Komentarze do wypowiedzi w debacie
Tadeusz Lewowicki (s. 288) * Krzysztof Jakubiak (s. 288)
Krzysztof Maliszewski (s. 289) * Zbigniew Kwieciński (s. 290)
Bogusław Śliwerski (s. 292) Agnieszka Cybal-Michalska (s. 294)
Małgorzata Przanowska (s. 294) * Dariusz Kubinowski (s. 296)
Małgorzata Kaliszewska (s. 297) * Maria Marta Urlińska (s. 299)
Anna Babicka-Wirkus (s. 300) * Ryszarda Cierzniewska (s. 301)
Wojciech Kojs (s. 302) * Klaudia Węc (s. 303)
Marek Rembierz (s. 305) * Łukasz M. Michalski (s. 306)
Część III. Odpowiedź na zasadnicze uwagi krytyczne 308
Irena Wojnar (s. 308) * Janusz Gajda (s. 309)
Zakończenie
ANEKS
Jerzy Nikitorowicz
Posłowie (z recenzji wydawniczej)
Indeks osób