Dzieci wojny. Mali Polacy, którzy ocaleli

“Obóz jednak od zawsze we tkwi- z nim kojarzą się wspomnienia najwcześniejszego dzieciństwa. Z mojego ciała, pełnego poobozowych ran, czytać można jak z pamiętnika. Obozu nie mogę z siebie wydrzeć, wrósł we mnie i wciąż się mną żywi niczym nowotwór”.

Chciałabym zakończyć recenzję na tym cytacie, bo oddaje on wszystko, co czuje osoba, która będąc dzieckiem naznaczona jest piętnem wojny. Napiszę jednak więcej, bo czymże jest moje przeżywanie, moje łzy, mój smutek wobec prawdziwych doświadczeń i wspomnień tych osób?

Autorka zebrała historie osób z różnych zakątków Polski: Warszawa, Łódź, Zamojszczyzna, okolice Poznania i inne. Wszystkie łączy jedno, czyli fakt, że już w wieku kilku lat lub w momencie urodzenia stały się wojennymi ofiarami, zostały oderwane od rodziców, rzucone na pastwę losu, umieszczone w miejscach, gdzie nie przetrwaliby nawet dorośli. Te historie są różnorodne i niepowtarzalne w swoim przekazie i prawdzie. Oddają los setek czy tysięcy podobnych historii dzieci i niemowląt. Ciężko opisać ich koleje życia, opisać jak traumatyczne dla kilkulatka jest rozstanie z mamą, głód, cielesne kary. O tym najlepiej opowiadają sami bohaterowie.

Te opowieści nawet czytelnika potrafią zaboleć i trafić prosto do serca, nie sposób ich nie przeżywać i zatrzymać wyobraźnię działająca na najwyższych obrotach. To szalenie ważne świadectwa, bo świadectwa dzieci, które zdaje się, że pamiętają niewiele, jednak wiele z tych historii je...