"Minęło dwadzieścia lat od wyborów, które zapoczątkowały w naszym kraju demokratyczne przemiany. (...) Odrodzony Senat, cieszący się ogromnym zaufaniem społecznym, w I kadencji postawił sobie za zadanie opracowanie ram prawnych jednej z najważniejszych, o ile nie najistotniejszej dla Państwa reformy: restytuowanie instytucji samorządu terytorialnego na jego podstawowym, gminnym poziomie. (...) Utworzenie gmin i przeprowadzenie powszechnych wyborów samorządowych stało się bodźcem wyzwalającym lokalną aktywność ich mieszkańców i przyczyniło się do zasadniczych zmian świadomości społecznej. (...) Publikacja autorstwa profesorów Jerzego Regulskiego i Michała Kuleszy - współtwórców reformy samorządowej, pozwoli nie tylko przypomnieć drogę do państwa samorządowego, ale wskaże perspektywę dalszych zmian". Bogdan Borusewicz, Marszałek Senatu RP, fragm. Słowa wstępnego