Druga część rozprawy Romualda Turkowskiego dotyczy dramatycznych dziejów schyłkowego okresu działalności Partii Agrarnej w Czechosłowacji. Autor w oparciu o szeroką bazę źródłową, dość trudno dostępną, bo rozproszoną w wielu miejscach pokazał w sposób przekonywujący genezę, przebieg i następstwa polityczne upadku tej formacji politycznej będącej fundamentem demokratycznego systemu politycznego naszych południowych sąsiadów. W roku 1938 - jak pisał autor w drugiej części rozprawy - zniknęła gwałtownie Partia Agrarna, która promieniowała na ościenne kraje, w tym Polskę swoim demokratyzmem, sukcesami politycznymi, gospodarczymi, była przykładem skuteczności działania i cieszyła się uznaniem jako ta siła, która wywalczyła właściwe miejsce klasie chłopskiej w demokratycznym systemie Republiki Czechosłowackiej. Szczególnie dotkliwe było rozbicie Międzynarodowego Biura Agrarnego, bowiem jego zamknięcie utrudniło kontakty partiom chłopskim w tej części Europy. Praca jest istotnym uzupełnieniem luki badawczej dotyczącej dziejów politycznego ruchu chłopskiego w Europie Środkowowschodniej w XX wieku. prof. dr hab. Jan Jachymek Publikacja powstała we współpracy z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.