Droga Polaków do jedności po 123 latach zaborów nie wiodła jedynie przez pola bitew i miejsca spotkań dyplomatów. Warunkiem odzyskania suwerennego bytu państwowego była aktywność całego społeczeństwa....
Podczas poświęcenia cmentarza polskich żołnierzy pod Monte Cassino 1 września 1945 r. biskup Gawlina powiedział: „Jeżeli pytacie: «Cóż za pożytek jest z krwi waszej?» – wiedzcie, że Pan życia i śmierc...