„Jako wielka fanka Agathy Christie podzielam jej zamiłowanie do trucizn” – wywiad z Małgorzatą Starostą

MS: Niewiele jest w Polsce miejsc, z którymi nie łączą mnie wspomnienia i emocje, a Łódź jest o tyle szczególna, że tam właśnie mieszka jedna z moich najbliższych przyjaciółek. Zresztą nie tylko poprzez pochodzenie bohaterek chciałam puścić do niej oko, jedna z dziewcząt otrzymała również jej nazwisko 😉.

Spokojne wsie i jeziora, jak sama Pani zauważyła w epilogu, bardziej kojarzą się z romansami. Co zainspirowało Panią, żeby w takiej scenerii umiejscowić swój kryminał?

MS: To nie pierwszy raz, kiedy opowiadam o zbrodni na Podlasiu, już w „Pruskich babach” pojawia się Augustów. Podlasie jako region jest dla mnie niezwykłym miejscem, w którym wielokulturowość wygląda z każdego kąta. Jestem z wykształcenia etnolożką, a zatem ludowość i folklor to te elementy, które bardzo mnie fascynują. Staram się korzystać ze zdobytej i nieustannie poszerzanej wiedzy, przemycając ją w swoich książkach. W literaturze najbardziej cenię jej intertekstualność i czerpanie z kultury – zarówno wysokiej jak i popularnej. W wypadku cyklu „W siedlisku” postawiłam przede wszystkim na ludyczność, mitologię i wierzenia z kresów wschodnich.

MS: Właściwie z żadną, a zarazem ze wszystkimi – każda z nich ma przynajmniej kilka moich cech, każda wielokrotnie wypowiada moje myśli albo sięga do moich doświadczeń. Celowo stworzyłam ich cztery, żeby czytelnicy nie utożsamiali protagonistki z autorką.

MS: Och, całe mnóstwo! Nie da się napisać książki zupełnie oderwanej od doświadczeń osoby piszącej. Wiele dialogów to zapis prawdziwych rozmów, w których uczestniczyłam lub je zasłyszałam. Tak z marszu mogę na pewno zdradzić, że wspomnienie Julki o siedzeniu na drzewie śliwy i czekaniu, aż krowy zostawią ją w spokoju to opis mojej wakacyjnej przygody na wsi u prababci.

MS: To, że „Pruskie baby” są komedią obyczajowo-kryminalną, wyszło w trakcie. Zupełnie tego nie planowałam i dopiero, gdy przyszło do szykowania propozycji wydawniczej, musiałam dokonać kategoryzacji tego utworu. Okazało się, że jest wesoło i kryminalnie, a więc pojawił się termin „komedia kryminalna”, jednak ja o wiele bardziej lubię określenie „kryminał ironiczny”. A skoro pierwsza część trylogii była utrzymana w duchu cosy crime, to pozostałe musiały trzymać się ram gatunku. I tym sposobem wyszło na to, że ze wspomnień babci Krystyny o jej dziwnych przygodach w dworze dziedzica zrobił się cykl komedii o zbrodni.





MS: Właściwie nie mam porównania do innego gatunku, bo wszystkie książki, które napisałam do tej pory, są komediami kryminalnymi z mocno rozwiniętą warstwą obyczajową. Z pewnością trzeba pilnować kilku elementów, których nie ma na przykład w powieściach obyczajowych – wątek kryminalny musi być logiczny, a czytelnik winien co jakiś czas dostawać niewielkie wskazówki. Humor musi być na tyle wyraźny, żeby warstwa komediowa była wyczuwalna i właściwie wiodąca, a jednak trzeba poruszać się w granicach prawdopodobieństwa i unikać absurdów. Jest wiele pułapek czyhających na pisarza, ale to samo można powiedzieć z pewnością o każdym gatunku. Z mojej perspektywy bardzo trudne jest napisanie horroru – nie podjęłabym się tego, bo nie lubię się bać, a straszenie czytelników uważam za naprawdę trudne zadanie.

MS: Jak je napiszę :D. A tak poważnie – ciężko mi powiedzieć, jak ułożą się plany wydawnicze, z pewnością nie chciałabym, żeby odstępy między tomami były zbyt długie, ale z różnych względów nie mogę zagwarantować, że uda mi się utrzymać rytm wydawania ich co sześć miesięcy. Dziś wiem jedynie, że drugi tom pojawi się wczesną jesienią.

MS: Jestem związana umowami na kolejne komedie kryminalne, więc z pewnością zbrodnia będzie gościć na kartach moich książek. Mam kilka planów na powieści w innych gatunkach, ale nie sądzę, żeby szybko udało mi się owe plany zrealizować, głównie ze względu na brak czasu. Liczę tez na to, że w drugiej połowie roku sytuacja związana z pandemią zacznie się normować i odbędą się imprezy literackie, a dla mnie to będzie czas pisarskiego urlopu i nadrabiania tego, czego nie udało się zrealizować w ubiegłym roku.

MS: Jako wielka fanka Agathy Christie podzielam jej zamiłowanie do trucizn. To zresztą podobno najbardziej kobiece narzędzie zbrodni i chyba muszę się z tą opinią zgodzić – elegancko, bezkrwawo, a niekiedy nawet ze smakiem 😉.

MS: Na romansach znam się mniej więcej tyle, co na budowie silnika spalinowego, czyli wcale. Nigdy się w nich nie zaczytywałam, nie ciągnęło mnie do nich, a te, które przychodzą mi do głowy, zbrodnię mają w fabule. „Romeo i Julia”, żeby daleko nie szukać, „Niebezpieczne związki”, nawet „Kopciuszek”! Mogłabym ewentualnie pokusić się o zamordowanie kogoś w „Dumie i uprzedzeniu”, tylko nie wiem kogo, bo kandydatów jest tam całkiem sporo 😊

Dziękuję za wywiad.