Jastrzębski Maciej był wieloletnim reporterem Polskiego Radia w Rosji. Jako korespondent Maciej „Jastrząb” poznał Rosję z wielu stron, na wielu płaszczyznach – stąd w tytule Matrioszka (nie tylko jako symbol Rosji, ale również jako zaznaczenie jej wielowarstwowości. Rosja właściwie jak każdy kraj w dzisiejszym świecie jest wielowarstwowy (w przypadku Rosji łatwo ją porównać z Matrioszką – Shrek porównał się do „cebuli”, sens jest ten sam).
Reportaże z serca Rosji – napisane z pełnym zaangażowaniem i skrupulatnie. Reportaże pokazują ciekawe osoby oraz niecodzienne historie. Zakres poruszanych tematów jest bardzo szeroki. Reportaże te poruszają nie tylko problemy aktualnej Rosji, ale również próbują pokazać jak to się stało, że Rosja jest jaka jest – nie jest to łatwe zadanie. Jastrząb poradził sobie z nim doskonale. Cały tekst jest jednolity, następujące po sobie historie są wynikiem poprzedniej opowieści, cały czas poruszamy się wokół Kremla – nie odchodząc daleko poznajemy całe państwo: historię, legendy, społeczeństwo, zwyczaje.
Rosja to kraj wielu kultur, kraj wielu narodów. Rządzony żelazną ręką carów, mocną dłonią komunistów próbuje się odnaleźć w kapitalizmie. Rosja to zagadka – Rosja to studnia bez dna, z której można czerpać bez końca!
Dzięki książce dowiedziałem się gdzie był przesłuchiwany Eugeniusz Bodo i Brunon Jasieński (ten od buta w butonierce – genialne!), jakie tajemnice kryje krater Popigaj, poznałem historię Kremla, ludowe legendy. Książka obnaża kulisy rosyjskiej polityki, przedstawia historię kosmonautyki (ciekawostka: Gagarin urodził się w Kłuszynie – miejscu gdzie w roku 1610 miała miejsce bitwa wojsk Rzeczypospolitej z połączonymi siłami Rosji oraz Szwecji), pokazuje jak przez wieki zmieniał się aparat władzy – który mimo zmiany systemu politycznego pozostał wierny zastraszaniu obywateli – który jest bronią władzy w obronie swoich interesów (wielu biznesmenów stając w opozycji do władzy, spędza teraz czas w łagrach prawdopodobnie zastanawiając się nad tym, czy walka z władzą miała sens). Poznałem również historię rozmaitych osób: byłego żołnierza który uczestniczył w walkach w Afganistanie; żołnierza z czasów II wojny światowej; konserwatora zabytków pracującego na Kremlu – oraz całe mrowie innych postaci, które przewinęły się w reporterskim życiu Jastrzębia.
Ciekawostka: Stowarzyszenie Nieśmiertelność przedstawiła projekt pt. Avatar, który zakłada w przyszłości tworzenie sztucznych organizmów do których będzie można przenosić jaźń człowieka – dzięki temu będzie można osiągnąć nieśmiertelność. Pomysł taki możemy znaleźć w książce Trzecia Cywilizacja autorstwa Adama Snerga-Wiśniewskiego (osobiście polecam!).
Każdy kto przeczyta tę książkę zainteresuje się Rosją. Reportaże w niej zawarte stanowią pierwszy (ale jakże wielki) krok w drodze do zgłębienia Rosji, wiele osób pisze, że stanowi ona Matrioszkę – pokazuje wszystkie oblicza Rosji. Moim zdaniem książka jest dopiero pierwszą (tą największą) z matrioszek. Żeby poznać Rosję – bezpieczniej jest napisać zapoznać się z Rosją – trzeba odkrywać kolejne matrioszki. Przeniknąć Rosje to rzecz niemożliwa – ale gra jest warta świeczki. Rosja to ogromny kraj, bardzo różnorodny, ciekawy, kryjący mnóstwo tajemnic. Rosja nadal jest magnesem dla podróżników, naukowców, odkrywców, literatów, biznesmenów, turystów, historyków.
Na końcu książki znajdują się 4 strony przeznaczone na notatki, rzecz niebywale przydatna. Podczas czytania radze mieć pod ręką ołówek aby prowadzić notatki – po zakończonej lekturze można wrócić do zapisków i poszukać informacji na interesujące nas zagadnienia.