Panów piłą recenzja

„Trzy legendy o Szeli udowadniają, że historia jest narzędziem realizowania interesów grupy, a posługują się nią w ten sam sposób zarówno politycy, jak i historycy”.

“Trzy legendy o Jakubie Szeli”, autorstwa Ryszarda Jamki, prawnika i historyka to książka, która przykuwa uwagę od pierwszych stron. Nie jest to typowa biografia. Na początku książki znajduje się skrócony życiorys Szeli, dalej, ma my trzy legendy o nim. Autor pisze lekko, płynnie, ciekawie, rzetelnie, z subtelnym poczuciem humoru. Czuć ogrom pracy, zaangażowanie i trud, jaki Pan Ryszard włożył w powstanie tej lektury. Ukazuje jak mylny, zakłamany obraz większość z nas ma o tym niesamowitym człowieku. Jest to swoiste rozliczenie z historią, ze zniekształconym, odpowiednio wpasowanym na potrzeby wizerunkiem. Szela był przywódcą chłopów, który zapoczątkował krwawą rzeź szlachty. Oni w odróżnieniu od panów, uznawali go za swojego bohatera, który przyczynił się do zniesienia pańszczyzny.

Pierwsza legenda - “Czarna legenda” wymyślona przez szlachtę, ofiary i rodziny ofiar poszkodowanych w rzezi. Przedstawia Szelę jako bezdusznego, bezlitosnego mordercę i kata. Druga - “Biała legenda” jej autorami są chłopi, była głównie przekazywana z ust do ust, chłopi w przeważającej większości byli analfabetami. Szela jawi nam się tutaj jako niezłomny bojownik o lepszy los ciemiężonych chłopów. Chłopi żyli w strasznych, niegodnych warunkach, panował głód, choroby i okrutne kary. Ich los był z góry przesadzony, nie mieli żadnych szans z właścicielami ziemskimi. I trzecia - “Czerwona legenda” wymyślona przez komunistów na ich potrzeby. Obok mamy ciekawe, autentyczne spojrzenie na realia, jakie panowały w ówczesnej wsi i świecie. Codzienność ludzi i obyczaje.

Fascynująca, trudna i jednocześnie bardzo potrzebna książka, o człowieku, który dla jednych był zaciekłym wrogiem, dla drugich stał się wybawcą. I to przepiękne wydanie, w twardej oprawie z licznymi ilustracjami, robi bardzo pozytywne wrażenie. Zdecydowanie polecam, nie tylko sympatykom historii.