'' Ojciec Wirgiliusz uczył dzieci swoje, a miał ich wszystkich sto dwadzieścia troje...''
Znacie może tę dziecięcą pioseneczkę o ojcu Wirgiliuszu i jego dzieciach ? Właśnie ta niewinna i troszkę naiwna rymowanka wciąż kołatała się po mojej głowie podczas czytania reportażu Kamila Bałuka pt. '' Wszystkie dzieci Louisa ''.
Wprawdzie z prawdziwym ojcem Wirgiliuszem, czyli Virgilio Calorim, włoskim tancerzem i baletmistrzem, tytułowy Louis, ma niewiele wspólnego, jednak w ilości dzieci, chyba go nawet prześcignął. Szacuje się bowiem iż śniadoskóry Surinamczyk posiada ich około dwustu. Potraficie sobie wyobrazić tylu rodzeństwa ?
Kamil Bałuk na swój debiutancki reportaż wziął sobie temat naprawdę trudny i kontrowersyjny. Pełen moralnych dylematów, sytuacji patowych i pytań chyba wciąż bez odpowiedzi, bo:
''Czy każdy człowiek ma prawo do posiadania dziecka ''?
''Czy każde dziecko ma prawo do wiedzy o swoich biologicznych korzeniach '' ?
''Czy dawca nasienia ma prawo do anonimowości ''?
W połowie lat 80 coraz więcej osób widzi, że odpowiedzi na te pytania, wzajemnie się wykluczają...''
Moim zdaniem autor poradził sobie z tematem doskonale, jego reportaż jest bardzo szczegółowy, dogłębny i bardzo rzetelny. Oddaje w nim głos wielu ludziom, po obu stronach barykady. Czyli i dawcom, którzy w większości twierdzą:
''Rozumiem prawo dziecka do poznania swoich korzeni, ale nie wiem, czemu miałoby to łamać moje prawo do spokoju ducha ''
i dzieciom z dawstwa, czyli tak zwanych '' połówek '' jak sami siebie nazywają dzieci Louisa i ich matkom i doktorowi Janowi Karbaatowi, który w swojej klinice robił, co chciał. Łącznie z mieszaniem nasienia, okłamywaniem matek, a nawet, jak podejrzewają niektórzy, udzielaniem do inseminacji swojego własnego nasienia. Oraz rzeczonemu Louisowi, który w przeciwieństwie do innych dawców, bardzo chce poznać swoje wszystkie dzieci i chce, aby one go poznały, by było ich jak najwięcej i zdziwiony jest, kiedy któreś nie specjalnie jest do niego podobne. Ogólnie rzecz biorąc, chce z nimi szeroko pojętego kontaktu. Dumny jest z tego, że jego sperma jest tak dobra i właściwie bez wad przecież. Bo co z tego, że dzieciom w miarę przybywania lat ciemnieje skóra lub że on sam ma lekką postać autyzmu, zwaną aspergerem.
Spotykam w książce też takie zdanie:
'' Każdy z nas ma trochę aspergera. Aspergerowcy mają go bardziej. ''
Przyznaję, że moim zdaniem coś w tym jest. Pan Kamil w swojej książce dokładnie i z detalami, acz bez naukowego zadęcia opowiada o Aspich, o ich zachowaniu, dosłowności i braku empatii, co skutkuje również na ich relacje międzyludzkie. Na podstawie spotkań i rozmów z dziećmi jurnego Surinamczyka, autor zastanawia się też nad bardziej przyziemnymi, lecz ważnymi kwestiami dziedziczenia, na przykład:
Czy wychowanie i otoczenie są ważniejsze niż geny? Czy rodzeństwo z tego samego dawcy ma podobne gusta na przykład do muzyki sportu, czy urządzenia mieszkania? Czy lubią takie samo jedzenie albo podobne tatuaże, w tych samych miejscach na ciele?
Historia Louisa, czy dawcy '' S '', jak sam siebie nazwał, jest w książce opowiedziana od lat 80 - tych poprzedniego wieku, a rzecz cała dzieje się w niewielkiej, ale bardzo liberalnej Holandii. Jednak i tam, kiedy na jaw zaczynają wychodzić przekręty Pana Doktora, on i ludzie pracujący w jego klinice z bocianem, nazywani są przez media holenderskie '' Mafią spermową ''.
To naprawdę bardzo interesujący i ciekawy reportaż, dostałam w nim dokładnie to, czego spodziewam się po tym literackim środku przekazu. Rzetelność i przede wszystkim, spojrzenie na problem, sytuację, dylemat z różnych stron. Co daje mi możliwość wyrobienia sobie na dany temat własnego zdania. Nie znoszę bowiem narzucania mi jedynie słusznych wniosków i poglądów. Temat jest wciąż bardzo aktualny, w Polsce, może nawet bardziej niż kiedykolwiek, w każdym razie ja polecam ten świetnie napisany reportaż.