Bestia z Buchenwaldu recenzja

Moje pierwsze spotkanie z autorem znanym głównie z książek o tematyce kryminalnej. Max Czornyj ostatni czasy zaskakuje jednak czytelników książkami z pogranicza reportażu/literatury faktu, gdzie odziera z brutalnej rzeczywistości niewygodne fakty ubierając je w nieco łagodniejszy przekaz relacji samych zainteresowanych.

W przypadku "Bestii z Buchenwaldu" autor przemyca ogólnodostępne informacje na temat jednej z czołowych nazistek - Ilse Koch. Ta niepozorna kobieta - żona i matka - stała się brutalnym oprawcą, przy którym mężczyźni chowali się w cieniu. Owładnięta żądzą mordu prowokatorka znalazła się w sprzyjającym jej miejscu, w idealnym czasie. Obóz w Buchenwaldzie stał się kolebką mrożących krew czynów, do jakich posuwała się tytułowa kobieta ścigając się w makabrycznych czynnościach (a właściwie decyzjach) wespół z mężem - komendantem obozu. Miała być - jak na ówczesną niemiecką kobietę przystało - ostoją, opiekunką ogniska domowego, gospodynią, idealną żoną i matką, jednakże za fasadą pięknej kobiety o skromnej niewinnej urodzie na przestrzeni lat ukazała się intrygantka, manipulatorka, nieskora do ludzkich uczuć nawet względem własnych dzieci. Obraz Ilse Koch budzi niepokój, bo o ile agresja ze strony niemieckiego żołnierza nie była niczym zaskakującym w warunkach obozowych, o tyle po kobiecie można spodziewać się resztek empatii i zdolności przejawiania ludzkich odruchów. Nie w przypadku wiedźmy z Buchenwaldu, która nawet dziś, spoglądając na nas z zachowanych na przestrzeni lat fotografii, budzi grozę samym spojrzeniem.

Max Czornyj po wnikliwej analizie piśmienniczej na wokandę zaprosił jedną z najgorszych niemieckich sadystek, która z niemałą przyjemnością wykorzystywała swą pozycję i bez względu na ofiarę dążyła do uzyskania przyjemności. Autor zrekonstruował kluczowe wydarzenia z życia w Buchenwaldzie dodając nieco od siebie w pierwszoosobowej, prawdopodobnej narracji Ilse Koch, a uzupełniając przekaz wyjaśnieniami na kanwie źródeł historycznych.
I dobra i niedobra to książka, bo z jednej strony trąci historią, o której nie możemy zapomnieć, z drugiej zaś stroni od dokumentu, literatury faktu przechodząc bardziej na stronę... no właśnie czego? Obyczaju? Ciężko jednoznacznie określić gatunek, jaki zaserwował Czornyj, ale bez wątpienia będzie to dobra pozycja dla tych czytelników, którzy w nieco łagodniejszym, mniej dokumentalnym wydaniu chcieliby liznąć nieco z historii.