Pięć lat kacetu recenzja

Jeżeli ktoś pyta o sztandarową książkę z tzw. literatury obozowej to wymienia się właśnie „Pięć lat kacetu”. Napisana została w latach pięćdziesiątych, wzbudza kontrowersje, wielu zarzuca koloryzowanie wydarzeń. Na sytuację wpływają poglądy Grzesiuka, bardzo czerwone. Jak to faktycznie wygląda?

Nadzwyczaj… dobrze. Jeśli możemy użyć takiego wyrazu. Grzesiuk został bardzo szybko przetransportowany do obozów. W czasie wojny był więźniem w aż trzech miejscach, w których spędził niemalże cały okres trwania horroru. Każdy z nich został skrupulatnie opisany. Nietrudno było mi stać się „uczestnikiem” wydarzeń. Język autora jest bardzo prosty, pisał jak jest bez owijania w piękne słowa. Dodaje to autentyczności wobec bestialstwa oprawców, wzbudza wiele emocji i skłania do refleksji.

Grzesiuk w swojej wspominkowej książce porównuje także warunki jakie panowały w każdym obozie. Robi to bezpośrednio, bierze pod uwagę etapy rozwoju, ekipę oprawców, warunki, pracę, ale i współwięźniów. Absolutnie nie ma mowy o przełożeniu 1:1. Są jednak rzeczy wspólne, a mianowicie aby przetrwać trzeba się… migać od roboty. Brzmi abstrakcyjnie? Brzmi. Uwierzcie mi, że byłem ogromnie zdumiony, gdy to czytałem. Nie wydaje mi się również, aby było to przesadzone. Brzmi to logicznie i dobrze współgra ze szczęściem bez którego nie przetrwałoby się obozu koncentracyjnego.

Nie jestem miłośnikiem literatury obozowej. Po pierwsze jest okrutna, uniemożliwia to czytanie jej tonami, ale po drugie jest tego ostatnio za dużo. Wydaje mi się, że zrobiła się na nią moda plus wiele z publikacji jest powtarzalna. Książka Grzesiuka jest inna. Autor poruszył codzienność z każdej możliwej strony. Nie skupia się na tym jak źle było, bo to wie każdy. Za takie podejście do sprawy mocno szanuję. Jest to publikacja, którą trzeba przeczytać. Gwarantuję wachlarz wszystkich emocji. W tym łzy wzruszenia. Zwłaszcza na samym końcu. A kontrowersje? Jak ktoś chce to je znajdzie. W wielu przypadkach będzie to jednak szukanie dla samego szukania. Bycie komunistą na pewno pomogło przy publikacjach, jednak nie pomogło przetrwać i przeżyć.