Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka

Zrównoważony rozwój jest podstawową zasadą stosunków międzynarodowych. Należy do kanonu polityki Unii Europejskiej. W Polsce jest normą konstytucyjną. Najlepiej znane sformułowanie zasady zrównoważonego rozwoju zostało zapisane w Raporcie Komisji ONZ ds. Środowiska i Rozwoju Our Common Future z 1987 r: „Zrównoważony rozwój oznacza rozwój, który zaspakaja potrzeby obecne, nie pozbawiając przyszłych pokoleń możliwości zaspokojenia ich potrzeb".Autorzy tej nowej zasady wychodzą z założenia o malejących - z powodu szkód wyrządzanych w globalnym ekosystemie - możliwościach gospodarki w zaspokajaniu potrzeb coraz liczniejszej populacji ludzi. Dlatego uznają za konieczne ukształtowanie modelu gospodarczego nieszkodliwego dla wspierających go systemów przyrodniczych. Innymi słowy, zrównoważony rozwój to rozwój zdolny do wyeliminowania zagrożeń związanych z kryzysami gospodarczymi i społecznymi oraz do zapewnienia ciągłego i bezpiecznego rozkwitu współczesnej cywilizacji.Tak rozumiany zrównoważony rozwój ma wiele aspektów teoretycznych i praktycznych. Jest nową ideą filozofii społecznej i politycznej. Rewolucjonizuje kanon życia gospodarczego. Kreuje kolejną płaszczyznę polityki międzynarodowej, regionalnej i lokalnej. Wysuwa propozycje rozwiązania szeregu problemów polityk sektorowych, w tym polityki społecznej. Dla swego urzeczywistnienia domaga się nowatorskich regulacji prawnych. Prezentacja takiej bogatej problematyki wymaga ujęcia multi- i interdyscyplinarnego. Artykuły zamieszczone w zbiorze Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka spełniają ten warunek. Zostały opracowane przez filozofów, ekonomistów, politologów, socjologów i prawników. Wielu spośród nich może się poszczycić zarówno bogatym dorobkiem teoretycznym, jak i praktycznym w zakresie zrównoważonego rozwoju.Andrzej Papuziński