Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego

To jedna z tych książek, na które przez kolejne dekady powołują się inni - interpretują, budują na nich światopogląd i narrację o globalnych przemianach. Dla mnie to lektura nieprzeczytana w odpowiednim momencie. W związku z nowym wydaniem uznałem jednak, że trzeba przeczytać, by wyrobić sobie zdanie. Sięgając po nią, liczyłem na konfrontację przewidywań stanu polityki na początek XXI wieku z zaistniałą rzeczywistością nam już znaną. Ciekawił mnie stopnień przenikliwości amerykańskich analityków budujących rozumienie świata u swoich przywódców.

"Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego" Samuela Huntingtona to kontrowersyjny i opiniotwórczy traktat o globalnych procesach geopolitycznych, społecznych i ekonomicznych końca ubiegłego wieku z pogłębioną panoramą historycznych przemian prowadzących do stanu post-zimnowojennego z wyłaniającym się nieuchronnym nowym ładem bez układu dwubiegunowego.

Kluczowe tezy, które postawił autor, związane zostały z budującymi się na świecie napięciami między kilkoma cywilizacjami (głównie chodzi o Zachód, Chiny, Rosję i świat muzułmański). Przyczyną napięć, głównym motywatorem zmian, czyli komponentem napędzającym świat końca XX wieku, według Huntingtona, była tożsamość kulturowa budująca cywilizacje, społeczne tożsamości i rozróżnienie 'wy' od 'my'. Świat w książce jest podzielony, jakby pływał na płytach tektonicznych, które na styku doprowadzają do litosferycznej dynamicznej zmiany, czyli do konfrontacji zbrojne...

Bardzo ciekawa jest mapka, na której Huntington kreśli granicę między cywilizacją zachodnią a prawosławną. Ta granica biegnie przedwojenną wschodnią granicą Rzeczypospolitej, w poprzek obecnych państw Białorusi i Ukrainy. To by wyjaśniało wiele z ich aktualnych politycznych kłopotów.