Około 990 r. Mieszko I zajął ziemię krakowską. Zniszczeniu uległy potężne grody Wiślan, m.in. na Wawelu, w Naszacowicach czy Zawadzie Lanckorońskiej. Na ich miejscu wzniesiono nowe ośrodki władzy państwa pierwszych Piastów. W XIII w. Kraków był już faktyczną stolicą Polski. Wokół Krakowa wzniesiono liczne warownie, najpierw drewniano-ziemne grody, następnie zamki, a od XIV w. fortyfikowano wiele miast. W publikacji zawarto opisy tych różnorodnych warowni: wielkich grodów nadwiślańskich (np. Zawada, Naszacowice, Łapczyca), zamków królewskich (np. Czchów, Czorsztyn, Dobczyce), nie mniej pięknych siedzib rycerskich (m.in. Niedzica, Dębno, Melsztyn, Tarnów, Wytrzyszczka), dworów obronnych (m.in. Frydman, Jeżów), miast warownych (m.in. Kraków, Wieliczka, Nowy Sącz) i klasztorów obronnych (Stary Sącz, Tyniec). Całość wzbogacono kolorowymi zdjęciami, rekonstrukcjami i planami.