Książka przynosi pokłosie konferencji naukowej, która obradowała w Kielcach w 2006 r. Tom, który otwiera szkic prof. Marka Derwicha „Legendarne i rzeczywiste dzieje zamku łysogórskiego”, zawiera kilkanaście artykułów mówiących m.in. o związkach klasztoru z Oleśnickimi, ruchu pielgrzymkowym dawniej i dzisiaj, ciekawe jest opracowanie o kamiennej figurze tzw. „pielgrzyma świętokrzyskiego”. Książka ukazuje się jako drugi tom zainicjowanej przez Oficynę DŚT serii „Łysogórskie opactwo benedyktynów. Źródła – monografie – materiały – studia”. Pierwszym był zbiór studiów Marka Derwicha „W kręgu łysogórskiego opactwa benedyktynów” (2006).