Wzory uczestnictwa obywatelskiego Polaków

Genezy współczesnych postaw i zachowań Polaków w sferze publicznej autor postuluje szukać w uogólnionych społecznie historycznych resentymentach. Resentymenty jako źródło postaw obywatelskich współczesnych Polaków są analizowane w kontekście klasowo-warstwowym. W tej pracy pojęcie resentyment jest definiowane zgodnie z konceptualizacją Maksa Schelera (1997). Jej sens sprowadzić można do założenia, że jeżeli istniejące uwarunkowania polityczne, gospodarcze czy uwarunkowania będące efektem napięć w strukturze społecznej dotyczą jednocześnie wielu jednostek o podobnej kondycji społecznej, to można zakładać, że resentyment (nieodwzajemniona trauma), który ich dotyka, ma charakter grupowy oraz uogólniony, dotyczy całej klasy czy warstwy. Jest determinantą strukturalną, inaczej mówiąc trwale oddziałuje na postawy i zachowania społeczne tych, którzy resentymentu doznają. Analizie poddawany jest związek między zbiorowymi doświadczeniami traumatycznymi Polaków na przestrzeni ostatnich dwustu lat, urazami zarówno o charakterze zobiektywizowanym i subiektywnym a determinantami strukturalnymi. Analityczne wyróżnione zostają i zilustrowane przykładami z życia społecznego cztery mechanizmy resentymentalne uogólnione oraz grupowe. Poddane analizie są postawy i zachowania inteligencji, drobnomieszczaństwa i chłopstwa.