Wybór pism krytycznych

KRYTYKA XX i XXI WIEKU. Tom 10

Stefan Napierski (1899-1940) współtworzył międzywojenne życie literackie jako poeta, tłumacz i krytyk literacki. W swojej twórczości krytycznoliterackiej koncentrował się przede wszystkim na dwóch obszarach. Po pierwsze, był uważnym obserwatorem i niestrudzonym komentatorem literatury polskiej. W latach 1924-1934 na łamach "Wiadomości Literackich" prowadził regularnie dział recenzji poetyckich pod nazwą "U poetów". Publikował ponadto na łamach "Skamandra", "Wiadomości Literackich", "Drogi", "Pionu" czy wydawanego własnym sumptem miesięcznika"Ateneum". Po drugie, ważny obszar krytycznoliterackich zainteresowań Napierskiego stanowiła literatura światowa i powszechnie był on uznawany w tej dziedzinie za jedną z najbardziej kompetentnych osób w okresie międzywojennym (np. przez Irzykowskiego). Zasłużył na tę opinię między innymi jako autor świetnych esejów o twórczości Prousta, Manna, Conrada, Gide'a czy Cocteau. W swoich krytycznych diagnozach Napierski łączył te dwie perspektywy: jak mało kto potrafił trafnie umieszczać najważniejsze polskie zjawiska literackie w kontekście szerszych europejskich nurtów. I między innymi dzięki takiemu spojrzeniu pisma krytyczne Napierskiego stają się aktualne obecnie, kiedy to polska literatura Dwudziestolecia zaczyna być opisywana jako część literackiej formacji modernistycznej rozwijającej się równolegle w Polsce i Europie w ciągu niemal całego XX wieku. Kazimierz Wyka we wstępie do Starej szuflady pytał w 1966 r.: "Dokądże pisma krytyczne - na pewno przebrane i wybrane - tej dziwnej postaci, którą był zamordowany przez Niemców Stefan Napierski (Marek Eiger) pozostaną rozproszone po czasopismach, nie czytane". Wyrażone w powyższym zdaniu życzenie wybitnego badacza literatury polskiej spełnia się po przeszło czterdziestu latach za sprawą niniejszego tomu.