Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej

Przedmowa do wydania drugiego

Rozdział pierwszy. Niektóre metodologiczne założenia empirycznych badań spo­łecznych

I. Pojęcia w badaniach społecznych

Pojęcie a przedmiot. Funkcje pojęć. Treści pojęć: społeczne jednostki i cechy. Wy­miar cechy i konkretne wartości cechy. Pojęcia ilościowe i jakościowe. Pojęcia jednostko­we i ogólne; pojęcia historyczne i uniwersalne.

2. Definiowanie pojęć

Sposoby definiowania. Definicje nominalne i definicje realne.

3. Operacjonalizacja pojęć

Definicja operacyjna. Pojęcia a jego definicja operacyjna.

4. Problem trafności i rzetelności
5. Formułowanie pytań socjologicznych

Badania społeczne a budowanie teorii. Etapy procesu badawczego. Geneza pytań badaw­czych. Badania opisowe i wyjaśniające. Hipotezy badawcze.

Rozdział drugi. Pomiar

Podstawy pomiaru

1. Formalne własności danych
2. Zasady dokonywania pomiaru
3. Różne poziomy pomiaru
4. Wskaźniki
5. Indeksy

Metody skalowania

1. Skala jako narzędzie pomiaru
2. Rangowanie i porównywanie parami
3. Dyferencjał semantyczny
4. Thurstone’a metoda równych interwałów
5. Skala Likerta

Poziom pomiaru za pomocą skali Likerta.

6. Skala Guttmana
7. Mierzenie cech grupowych za pomocą skal Likerta i Guttmana
8. Trafność i rzetelność skal

Rozdział trzeci. Metody doboru próby

1. Co to jest próba i do czego służy
2. Próba losowa
3. Teoria próby losowej
4. Wielkość próby
5. Problem niedoborów w próbie losowej
6. Szczególne rodzaje prób losowych

Próba losowa warstwowa. Próba wielostopniowa i gronowa.

7. Metoda kwotowa

Rozdział czwarty. Metody obserwacji.

1. Obserwacja jako sposób gromadzenia danych
2. Systematyzacja obserwacji

Mato usystematyzowane metody obserwacji. Kategorie i schemat obserwacji. Usystema­tyzowane metody obserwacji.

3. Pozycja obserwatora względem obserwowanych zachowań

Obserwacja nieuczestnicząca. Obserwacja uczestnicząca.

Rozdział piąty. Wywiad socjologiczny

1. Wywiad socjologiczny jako metoda zbierania danych
2. Sposób formułowania pytań
3. Budowa kwestionariusza
4. Wywiad socjologiczny jako sytuacja społeczna
5. Rzetelność i trafność

Rozdział szósty. Socjometria

1. Zastosowanie metody socjometrycznej
2. Technika postępowania badawczego
3. Prezentacja i opracowanie wyników
4. Socjometria a analiza relacji

Rozdział siódmy. Badanie panelowe

1. Istota i zastosowanie badań panelowych
2. Tabelaryczna prezentacja i opracowanie wyników badania panelowego

Tabela czteropolowa. Tabela panelowa dla cech wielowartościowych. Badania panelowe wielokrotne. Zastosowanie zmiennych modyfikujących. Współzależna zmiana dwóch cech.

3. Zagadnienia praktyczne; rzetelność i trafność

Kwestie praktyczne związane z metodą panelową. Problemy rzetelności i trafności.

Rozdział ósmy. Analiza treści

1. Założenia i ogólna problematyka analizy treści
2. Metody analizy treści

Podbudowa teoretyczna. Dobór materiału tekstowego. Określenie jednostek analizy. Opracowanie kategorii analitycznych. Obliczanie, budowa indeksu, weryfikacja hipotez. Rzetelność i trafność.

3. Niektóre metody ilościowej analizy treści

Analiza określeń wartościujących. Analiza kontyngencji.

Rozdział dziewiąty. Eksperyment

1. Eksperyment jako metoda analizy zależności przyczynowych
2. Schemat eksperymentu badawczego

Milla kanony indukcji. Współczesny eksperyment stochastyczny.

3. Warianty schematu eksperymentalnego

Eksperymenty z udziałem wielowartościowych zmiennych niezależnych. Eksperyment z dwiema lub więcej zmiennymi niezależnymi. Eksperymenty z uwzględnieniem zmiennej czasu.

4. Statystyczne opracowanie wyników eksperymentu

Rodzaje zmiennych. Analiza wariancji.

5. Eksperyment laboratoryjny, eksperyment w warunkach naturalnych i ekspery­ment symulowany
6. Eksperyment post factum i quasi-eksperyment

Rozdział dziesiąty. Opracowanie i analizy danych

1. Opracowanie danych
2. Analiza tabelaryczna

Związki przyczynowe. Stwierdzenie zależności jednoprzyczynowej za pomocą tabeli dwu­dzielnej. Tabela trójdzielna.

3. Analiza kontekstualna
4. Sprawdzanie zależności wieloczynnikowych
5. Analiza grup skontrastowanych
6. Analiza regresji
7. Analiza czynnikowa

Rozwiązania zadań
Bibliografia

Bibliografia uzupełniająca (zestawił: Antoni Sułek)
Indeks (opracowała: Alina Kapciak)