Książka poświęcona jest problematyce jedności muzycznej człowieka, której przejawem są m.in. właśnie tytułowe uniwersalia muzyczne. Autor przedstawia szereg przesłanek przemawiających za tezą o adaptacyjnym charakterze zdolności muzycznych człowieka, odwołując się do współczesnych badań z zakresu takich dyscyplin naukowych, jak: psychologia ewolucyjna i rozwojowa, etologia, neurobiologia, medycyna, archeologia, lingwistyka czy kognitywistyka. Ciągle poszerzana i gromadzona w ramach tych dyscyplin wiedza pozwala, zdaniem autora, na wskazanie tych cech muzyki, rozumianej jako fenomen ogólnoludzki, które uznać należy za muzyczne uniwersalia - zjawiska obecne we wszystkich kulturach muzycznych i będące bezpośrednią konsekwencją konstytucji biologicznej Homo sapiens. Wykorzystanie w pracy tego rodzaju podejścia interdyscyplinarnego wpisuje się w coraz silniej rozwijający się nurt badań muzykologii ewolucyjnej, rzadko obecnej w polskim piśmiennictwie muzycznym. Książka nawiązuje do spuścizny myślowej Darwina, Chomsky'ego, Edwarda Wilsona, Wallina czy Blackinga.