Zebrane w tej książce artykuły powstawały w ciągu ostatnich kilku lat i były publikowane na łamach „Gazety Wyborczej”, „Myśli Socjaldemokratycznej”, „Przeglądu” i „Zdania”. Zeznacznie obszerniejszego zbioru moich ówczesnych publikacji wybrałem do tej książki te właśnie, gdyż łączy je pewna wspólna myśl. Dostrzegam trojaki związek między uprawianiem polityki i badaniem historii i różnym aspektom tego związku szkice te są poświęcone.[..] Szkice zebrane w tej książce powstawały w okresie, gdy spory o ocenę historii najnowszej były żywe i zaciekłe. Jako poseł na Sejm RP przez kilka lat byłem członkiem Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej (a nawet w latach od 1993 do 1996 jej przewodniczącym), gdy zajmowała się ona wnioskiem o postawienie przez Trybunałem Stanu polityków i wojskowych odpowiedzialnych za wprowadzenie w grudniu 1981 roku stanu wojennego. Kontrowersje, które sprawa ta wywołała, pokazały bardzo wyraźnie, że ocena historii najnowszej nie tylko kształtuje się pod wpływem politycznego zaangażowania, ale także w pewnych sytuacjach staje się częścią polityki. [...]