Herezje odegrały ważną rolę w historii Kościoła, pozwoliły mu bowiem na dokładne określenie doktryny teologicznej i wykluczanie błędnych tez. Historia herezji średniowiecznych jest jednak historią porażek - żadna z ówczesnych myśli nie zdołała wpłynąć na wyznanie wiary kościoła zachodniego, zaś jednostki myślące inaczej niż większość Kościoła były w tym okresie bezwzględnie eliminowane.