Podręcznik w nowatorski sposób omawia odpowiedzi na najważniejsze pytania, które stawia socjologia: o sposób istnienia społeczeństwa, z czego się ono składa i jak należy je badać.
Główne kierunki teoretyczne, które wykształciły się w obrębie socjologii, udzielały różnych odpowiedzi na te pytania, często czerpiąc inspiracje z wielu innych nauk: antropologii, psychologii czy filozofii polityki. Pogłębione omówienie tych najważniejszych orientacji teoretycznych socjologii, ich założeń, dylematów i słabości, jest pierwszym celem podręcznika
Choć zasadniczym rysem współczesnej refleksji socjologicznej jest jej humanistyczny charakter – to znaczy podkreślanie roli świadomego, refleksyjnego podmiotu realizującego działania społeczne – w dorobku socjologii nie brak także wątków naturalistycznych, akcentujących doniosłość czynnika materialnego lub cielesnego. Próba zwrócenie uwagi na pojawiające się w wielu klasycznych teoriach odwołania naturalistyczne to drugi z postawionych przed podręcznikiem celów.
Trzeci wreszcie cel, jaki przyświecał pracy nad książką, to przypomnienie niektórych, w znacznej mierze zapomnianych, koncepcji polskich autorów – nierzadko prekursorskich wobec późniejszych teorii autorów zachodnich, a dziś odkrywanych jako niezwykle inspirujące.
„Autorka odchodzi w swojej propozycji od dominujących ujęć podręczników socjologii koncentrujących się na opisie i wyjaśnianiu kluczowych pojęć używanych w ramach tej dyscypliny naukowej. Proponuje natomiast pogłębioną i całościową prezentację wybranych nurtów refleksji socjologicznej w kontekście szerszych rozważań filozoficzno-humanistycznych[…] W ten sposób czytelnik jest w stanie uchwycić i zrozumieć proces stopniowego wyłaniania się prezentowanych koncepcji, idei i kluczowych pojęć obecnych we współczesnej socjologii. Przyjęty swobodny i dygresyjny w wielu miejscach tok narracji […] pozwala odbiorcy na swobodne pokonywanie kolejnych stron książki i stanowi istotny walor estetyczny tekstu”.
Z recenzji prof. Pawła Starosty