"Tomasz Strzembosz (1930-2004) - historyk, profesor zwyczajny, doktor habilitowany; wykładowca na KUL, wiceprzewodniczący Rady Naukowej oraz kierownik Pracowni Dziejów Ziem Wschodnich II RP w Instytucie Studiów Politycznych PAN, wykładowca i członek Senatu w Collegium Civitas; instruktor harcerski, w 1981 r. wiceprzewodniczący NRH, w latach 1989-1992 przewodniczący ZHR, od 1993 r. honorowy przewodniczący ZHR, harcmistrz Rzeczypospolitej. Książka ta powstała już po śmierci prof. Strzembosza. W sposób bezpośredni nie miał na nią wpływu. Nie decydował ani o jej zawartości, ani o kształcie i postawionych założeniach wydawniczych. (...) Za planowaną zgodą samego prof. Strzembosza (co nie doszło już do skutku) publikacja ta miała być wydana na jego 75-te urodziny. Okoliczności sprawiły, że ukazuje się za zgodą rodziny w pierwszą rocznicę śmierci profesora. (...) Teksty zamieszczone w tej książce powstawały w ciągu ostatnich 15 lat. Szereg z nich to materiały organizacyjne (broszury, dokumenty, sprawozdania, listy do instruktorów i artykuły) ZHR. Część, stanowi tematyczny wybór publicystyki zamieszczonej przez prof. Strzembosza na łamach takich wydawnictw jak: ""Czuwajmy"", ""Arka"", ""Ethos"", ""Nowy Świat"", ""Tygodnik Solidarność"" i ""Życie"". Jedynie obszerne opracowanie źródłowe na temat NRH opublikowane było pierwotnie w książce ""Ocalić dla przyszłości"", ofiarowanej przez przyjaciół i uczniów prof. Ryszardowi Brykowskiemu. Wybór ten zamyka wywiad jaki w 2004 r. z prof. Strzemboszem przeprowadziła ""Rzeczpospolita"" za pośrednictwem redaktora Andrzeja Kaczyńskiego. Adam F. Baran"