W ciągu dwudziestu wieków Poznań odgrywał doniosłą, aczkolwiek w różnych okresach zmieniającą się, rolę historyczną. Był jedną ze stolic pierwszego państwa polskiego. W polskiej tradycji z Poznaniem – i z Gnieznem – łączą się świetne początki Polski Piastów. Ponadto Poznań pozostawał niezmiennie stolicą dzielnicy wielkopolskiej, jednej z największych i najważniejszych w kraju i był czynny życiu politycznym, gospodarczym i kulturalnym.